Bạn mến, chúng ta đang cùng nhau đi qua một hành trình không tưởng của đại dịch Covid-19, và những loạn lạc chiến tranh ở nhiều nơi, đặc biệt tại Afganistan; những thiên tai ngày càng trở nên thường xuyên và mức độ kinh khủng hơn. Phải chăng Thiên Chúa đang bỏ mặc con người? Hay là Ngài không hiện hữu? Chúng tôi đăng lại một bài suy tư được viết từ Mùa Vọng 2019, mong khơi lên được niềm hy vọng lớn lao đã được trao cho chúng ta, đặc biệt là những Kitô hữu, như ĐTGM Nguyễn Năng nhắc chúng ta.
[1] Sự Dữ
Tin dữ và giật gân lan tràn đầy trên
các phương tiện truyền thông làm lòng người chán sống, hoặc "việc gì phải
sống tốt cho mệt thân".
Một số bạn trẻ bỏ Chúa, rời xa Hội
Thánh vì những gương xấu.
Sự Dữ là một mầu nhiệm, có sức mạnh hơn
con người! Nhưng thật ra nó chẳng làm gì được bạn, nếu bạn không hợp tác, và để
Chúa bảo vệ bạn.
Loạt chia sẻ sắp tới tôi muốn cùng bạn
nhận diện Sự Dữ trong đời thường để chọn "bất hợp tác" với chúng.
Cùng hành trình với nhau bạn nhé! Let's
journey together!
[2] Nguồn gốc Sự Dữ
Thiên Chúa là Tình Yêu. Mọi sự phát
xuất từ Ngài không thể là gì khác, mà chỉ có thể là tình yêu.
Vậy Sự Dữ do đâu mà có?
Sự Dữ phát xuất do sự tín nhiệm và tình
yêu tuyệt đối của Đấng Tạo Hóa đối với mọi thụ tạo Ngài đã dựng nên: Ngài trao
cho chúng sự tự do và khả năng để cộng tác với những quy luật phát triển (x.
GLCG 306-308). Sự Dữ sinh ra do sự yếu kém, bất toàn, quy kỷ của các thụ tạo.
Như thế, Thiên Chúa không bao giờ là Nguyên nhân đệ nhất/nguyên nhân trực tiếp
của Sự Dữ.
[3] Sự Dữ lan tràn
Tại sao nó có mặt khắp mọi nơi mọi
thời?
Vì Thiên Chúa là Tình Yêu nên Ngài
không thể “thu hồi” món quà “tự do” mà Ngài đã trao tặng cho thụ tạo của Ngài;
bởi tự do là điều căn cốt nhất của tình yêu. Vì thế Ngài không thể tiêu diệt
những gì liên quan đến sự dữ. Ngài không thể vì yêu tôi mà giết hết những kẻ
làm tổn thương tôi; vì Ngài cũng thương họ như thương tôi.
Thiên Chúa đang đau khổ với tôi trong
những sự dữ nơi tôi, nơi người khác, nơi hệ thống xã hội xuống cấp về luân
thường đạo lý. Đức Giêsu không đến để tiêu diệt Sự Dữ, nhưng để cùng đi với bạn
ngang qua sự dữ với niềm xác tín tình yêu sẽ chiến thắng.
[4] Tạo dựng một thế giới hoàn hảo và Robot thì tốt hơn?
Thiên Chúa không muốn dùng ngón tay
nhấn nút 1, 2, 3, rồi click “Enter” là mọi sự đẹp như “trời mới đất mới”. Ngài
muốn từng thụ tạo của Ngài tự do trả lời câu hỏi: Tôi có muốn vào trong “trời
mới đất mới” không? Và tôi cần làm gì để vào được chốn ấy? (x. GLCH 310)
Nếu Thiên Chúa không có khả năng “rút
ra” điều tốt lành từ chính sự dữ thì chắc Ngài không nỡ để con cái ngài phải
đau khổ cách vô nghĩa khi kinh nghiệm sự dữ trong đời mình. Chính ông Giuse con
tổ phụ Giacóp đã kinh nghiệm điều này (St 45, 3-8).
[5] Nguồn Bình An
Nếu Thiên Chúa là Tình Yêu nên mọi sự
phát xuất từ Ngài không thể là gì khác, mà chỉ có thể là tình yêu; thì Ngài
cũng là Nguồn Bình An, Hoàng Tử Bình An (Is 9,5).
Nhìn vào Đức Giêsu trong cuộc Thương
khó cho ta kinh nghiệm lớn nhất về sự bình an của Ngài khi Sự dữ bủa vây và
muốn lấy cả mạng sống. Sự Bình An ấy chính là sức mạnh giúp Ngài chiến thắng Sự
dữ và Sự chết.
Khi bạn mất bình an, hay cảm thấy bất
an do các “tin dữ” lan tràn ập vào đời bạn, hãy chiêm ngắm Nguồn Bình An đang ở
trên Thánh giá.
[6] Vầng Trăng Bình An
Nếu bạn nghĩ rằng dầu sao Đức Giêsu
cũng là Thiên Chúa làm người nên Ngài có thể bình an giữa muôn trùng sự dữ bủa
vây, thì hãy nhìn vào Đức Maria, một con người như bạn, sống cuộc đời bình
thường như/hơn bạn!
Đức Maria đã bình an thưa vâng với một
đề nghị khó khăn, thậm chí kỳ quặc của Thiên Chúa trên đời mình khi chị còn quá
trẻ! Đức Maria đã bình an đi qua tất cả những sóng gió cuộc đời và trở nên
nguồn bình an hiện diện giữa các tông đồ đang run sợ!
Vầng Trăng Maria đã hút lấy sự Bình an
từ Đức Giêsu, con Mẹ. Mẹ phản chiếu cách mãnh liệt sự Bình an có Chúa. Mong bạn
cũng trở nên một thụ tạo biết đón nhận sự Bình an của Thiên Chúa và phản chiếu
ra trên cuộc đời mình.
[7] Các Vệ Tinh Bình An
Các Thánh là những Vệ Tinh Bình An. Họ
đã sống trọn kiếp người giữa những thử thách lớn lao do thời cuộc, do những
giằng xé nội tâm, và cả do Sự dữ. Cuối cùng họ đã đến đích bình an.
Họ bình an để có thể tha thứ cho những
người làm tổn thương họ, thậm chí lấy đi mạng sống họ.
Họ bình an để chấp nhận những giới hạn
nơi bản thân mình và nơi vũ trụ bất toàn này.
Họ bình an để mở ra cho Thiên Chúa hoàn
toàn chiếm hữu mình, để hoàn toàn buông mình trong tay Chúa.
Danh sách của họ thì dài vô tận. Chỉ
xin nêu một vị để chiêm ngắm thôi: thánh Phanxico Assisi, người đã có trái tim
hòa bình với muôn vật muôn loài.
[8] Con người hợp tác với Sự Dữ
Trước hết xin bạn dành giờ để đọc các
mục từ [1] đến [7] để hiểu được “đầu đuôi câu chuyện” của chuyên mục Sự Dữ.
Trong dòng lịch sử nhân loại, con người
đã thích thú tham dự vào Sự Dữ đến nỗi Tuân Tử cho rằng: "Nhân chi sơ tính
bản ác"! Dù trước đó Khổng Tử và Mạnh Tử đã thấy được cái bản chất thật
của con người: “Nhân chi sơ tính bản thiện”.
Tại sao con người lại thích Sự Dữ như
vậy? Vị kỷ là câu trả lời. Con người với thân xác và lòng ích kỷ thường tìm cho
mình mọi thứ tạo nên sự êm ái, ngọt ngào, khoái lạc, sung sướng, an toàn, an
nhàn, vinh quang, quyền lực… Khi ta muốn đạt được những điều đó trên sự tổn hại
của môi trường, của người khác là lúc ta tạo nên sự dữ, hoặc cộng tác với Sự Dữ
và làm cho nó tràn lan khắp mọi nơi mọi thời. Khuynh hướng ngày càng tinh vi
hơn, man rợ hơn.
[9] Giải pháp an toàn
Chúng ta đang chuẩn bị nhìn vào Sự Dữ
để nhận diện chúng, hầu có thể chọn “bất hợp tác” với chúng. Tuy nhiên, khi
nhìn vào Bóng Tối, bạn có thể bị nó nuốt mất, vì bạn đang chiến đấu với “những bậc thống trị thế giới tối tăm này”
(x. Ep 6, 10-17). Do vậy cần phải có những giải pháp an toàn.
Thứ nhất, Bạn đừng bao giờ quên rằng Sự
Thiện đã chiến thắng nơi Đức Giêsu Phục Sinh. Đây là sự bảo đảm của Thiên Chúa
cho ơn cứu độ của Bạn.
Thứ hai, luôn nhớ rằng Bạn được dựng
nên cho hạnh phúc đời. Tất cả sự yếu đuối, tội lỗi của Bạn và của cả nhân loại
và của cả vũ trụ không thể lớn hơn sự thật này.
Thứ ba, Bạn có tự do để mở ra với Thiên
Chúa hoặc hợp tác với Sự Dữ, nên đừng “đổ lỗi cho hoàn cảnh”.
[10] Sự Dữ nơi lòng tôi
Mời bạn nhìn vào danh sách Bảy mối tội
đầu: Kiêu ngạo, Hà tiện, Mê dâm dục, Giận ghét, Mê ăn uống, Ganh tị, Làm biếng
thiêng liêng – Hãy suy xét từng điều một với đôi mắt “thật với chính mình”.
Chúng ẩn nấp ngay trong lòng tôi. Chúng
chờ trực từng cơ hội để bộc lộ ra. Nhạy bén và nhanh như chớp, thậm chí bạn
chưa kịp nhận ra thì chúng đã chớp được thời cơ rồi! Một câu nói nghe có vẻ
bình thường nhưng ẩn ý tôn mình lên và hạ kẻ khác xuống, một tính toán có vẻ
logic nhưng để có lợi cho tôi, một cái nhìn thèm cháy da, một giận hờn không dễ
bỏ qua, một tìm kiếm của ngon vật lạ, một chút chưa hài lòng, một sự thoái thác
bận rộn ngay vào giờ đi lễ…
Hãy nhận diện, rồi tập cho mình có độ
nhạy bén hơn cả những nết xấu ấy. Nói KHÔNG với những lý lẽ ngụy biện của chúng
ngay giây phút chúng xuất hiện. Tìm được “nết xấu chủ đạo” trong danh sách trên
cũng rất giúp ích. Chúc bạn thành công!
Sự Dữ nơi lòng tôi được nuôi dưỡng bằng
sự quy kỷ, tính ích kỷ của tôi. Tôi là “cái rốn” của vũ trụ! Tôi cảm, tôi nghĩ,
tôi tính toán, tôi hành động… tất cả đều vì TÔI.
Liều thuốc để diệt tội nơi lòng tôi bao
gồm:
+ Ra khỏi chính tôi
để thấy vẻ đẹp và sự thiện hảo của Thiên Chúa nơi thiên nhiên
+ Chăm lo cho người
khác và môi trường hơn là chỉ biết lo “ăn gì mặc gì”
+ Luyện tập nhân đức
và hy sinh
+ Nhìn lên Đức Giêsu
chịu đóng đinh và nài xin ơn giải thoát.
Chúc bạn thành công!
[11] Cái tôi tổn thương
Tất cả Sự Dữ nơi lòng tôi bắt nguồn từ
những khiếm khuyết thiêng thiêng và đạo đức nơi lòng tôi. Nó bắt nguồn từ một ‘cái
tôi bị tổn thương’ được hình thành trong quá trình sinh trưởng. Tùy vào MỨC ĐỘ
và KIỂU của ‘cái tôi’ bên trong mà có các biểu hiện bên ngoài như độc tài, lệ
thuộc, tự tôn hay tự ti, cứng nhắc hay buông thả…
Bên trong, có những cái tôi…
+ “trần tục” thích
hướng thụ
+ “quý phái” muốn
tiền của, địa vị, quyền lực
+ “trí thức” muốn học
giỏi và danh tiếng
+ “đạo đức” muốn được
coi là người không tì ố
+ “tâm linh” tự phụ,
tự coi mình là “người thuần thiêng”
Để chữa ‘cái tôi tổn thương’ này, bạn
hãy dùng liều thuốc trên đây.
[12] Sự Dữ nơi hệ thống xã hội (Social evils)
Sự dữ cấu kết với nhau tạo thành một hệ
thống xuyên biên giới. Nó ở ngoài bạn và đang cố gắng chống lại trật tự thiện
hảo nơi lòng bạn, nơi hệ thống xã hội và thiên nhiên. Như “bạch tuộc”, nó bủa
vây những con người đơn sơ và tốt lành; nó chào mời những “cái tôi tổn thương”.
Tuy vậy, chiến thắng lớn nhất của sự dữ
nơi hệ thống là làm cho bạn đánh mất niềm hy vọng sống lương thiện và sự chiến
thắng của lương tri, sự thật, sự thiện và cái đẹp!
Bạn có muốn trở nên tin vui, loan tin
vui hay cứ mỗi ngày chết chìm trong những tin buồn trên báo điện tử và những
điều kinh tởm đang bao quanh bạn?
Giữ niềm hy vọng và trở nên tin vui là
bài thuốc giải Sự dữ nơi hệ thống xã hội.
[13 và cuối] Còn lại gì trong dòng xoáy Sự Dữ?
Dân gian nói: “ba đánh một không chột cũng què”. Thật thế, Sự Dữ viết hoa hay
Satan, Sự Dữ nơi tôi do cái tôi tổn thương, và Sự Dữ nơi hệ thống xã hội hợp
lực với nhau mà bủa vây tôi! Liệu tôi có thoát nổi chăng? Phải chăng con người
được sinh ra để làm mồi cho Sự Dữ?
Chúng ta thường bị mắc kẹt trong câu
hỏi rằng nếu Thiên Chúa là tình yêu, tại sao Ngài để Sự Dữ hoành hành! Sự Dữ là
một mầu nhiệm. Nó sẽ tiếp tục hoành hành khi còn đất sống nơi lòng tôi, nơi môi
trường sống, trong các gia đình và các hội nhóm. Đồng thời, nó cũng là yếu tố
giúp thanh luyện.
Trong dòng xoáy Sự Dữ, Thiên Chúa vẫn
còn đó để tiếp tục nói lời yêu thương đến cùng với các thụ tạo Ngài đã dựng
nên, vì chúng “quá đỗi tốt đẹp” (St 1, 31). Thiên Chúa không muốn tiêu diệt Sự Dữ
vì Ngài “sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, các anh
làm bật luôn rễ lúa” (Mt 13, 29); nhưng Ngôi Hai Thiên Chúa đã làm người để
đi vào giữa dòng xoáy Sự Dữ, để chiến thắng nó và để cứu Bạn.
Mùa Vọng là khởi điểm đi vào niềm hy
vọng đích thực và lớn lao này. Nguyện chúc Bạn, nhất là những ai đang bị Sự Dữ
bủa vây, tìm được ánh sáng niềm tin nơi Đấng Cứu Độ là Đức Giêsu Kitô, mà mở
lòng ra cho Ngài.
Mùa Vọng 2019 – Thùy Trang, DHM.
Đại dịch Covid-19 cũng hé lộ nhiều
gương mặt của Sự Dữ. Nhưng chắc hẳn bạn cũng được chứng kiến gương mặt quyền năng
và yêu thương của Thiên Chúa qua phép lạ tình yêu con người ôm lấy nhau trong
mùa gian khó kéo dài này. (viết thêm 6/9/2021)
Ảnh: Internet.
