Truyền thống của các tôn giáo luôn chứa đựng yếu tố dâng hiến để thuộc trọn về thần linh. Truyền thống Do Thái Giáo dành riêng chi tộc Lêvi để sống cho Thiên Chúa và cử hành các lễ nghi thờ phượng Ngài. Rải rác suốt dòng lịch sử của họ là những mẫu gương được Thiên Chúa tuyển chọn để lắng nghe Thiên Chúa và truyền đạt thánh ý Ngài cho dân, như các Tổ Phụ, các Ngôn Sứ, các Thủ Lãnh…
Trong Kitô giáo, bắt đầu từ ước
muốn của thánh Phaolô, dù ngài không dám khẳng định đó là chỉ thị của Chúa,
khao khát sống khiết tịnh vì Chúa. Thật ra, chính đức Giêsu đã mặc khải về lối
sống này cho các môn đệ khi các ngài thắc mắc về điều luật chung thủy trong hôn
nhân (x. Mt 19,12: “Có những người không kết hôn vì từ khi lọt lòng mẹ, họ
đã không có khả năng; có những người không thể kết hôn vì bị người ta hoạn; lại
có những người tự ý không kết hôn vì Nước Trời. Ai hiểu được thì hiểu.”)
Ngay từ thời đầu của Hội Thánh đã có các trinh nữ tự nguyện chọn sống cho Chúa
Giêsu như thế.
Lịch sử tu trì trong lòng Hội Thánh
là một chuỗi những phản ứng với từng bối cảnh cụ thể và tạo nên những con đường
nên thánh khác nhau, được gọi là các linh đạo. Các lối sống được nhận biết bao
gồm ẩn tu, đan tu, tu sĩ khất thực, tu sĩ các dòng hoạt động, tu đoàn tông đồ,
tu hội đời, các hiệp hội… Sự nối tiếp các linh đạo cho thấy ngọn lửa dâng hiến
vẫn âm ỉ cháy trong lòng Hội Thánh mọi thời. Các Đấng Sáng Lập luôn thao thức tìm
ra những cách thức giúp con người thời đại các ngài kết thân với Thiên Chúa và
phục vụ Chi-Thể-Chúa-Kitô nơi những người đau khổ thể xác, tinh thần và thiêng
liêng.
Chính Chúa Thánh Thần lại không ngừng khơi lên trong lòng Hội Thánh tinh thần mở ra với thế giới, đi sâu vào thế giới để thánh hóa thế giới cách đa diện hơn. Thánh Vinh Sơn Phaolô là vị mở đường cho tinh thần đó, nhưng cuối cùng Ngài vâng phục trong khuôn khổ một tu đoàn tông đồ. Thánh Francis de Sales và Mẹ Jane Frances de Chantal cũng khao khát mở ra một lối tu vì thế giới; nhưng cuối cùng vẫn phải khép lại trong khuôn khổ một tu viện. Cha Joseph de Cloriviere và Mẹ Adelaide de Cicé lại tiếp tục bước theo cùng một giấc mơ “tu giữa lòng thế giới”.
Quả vậy, từ năm 1776, mẹ Cicé đã ước
mơ về một nhóm nhỏ các chị em quy tụ lại với nhau, không có tu phục, tuyên giữ
các lời khuyên Tin Mừng, cùng nhau thực hành cầu nguyện, dự lễ, đọc sách thiêng
liêng, thăm viếng bệnh nhân hoặc làm các công việc tốt lành khác. Giữa họ có một
bề trên được bầu chọn. Về tinh thần, “họ phải theo tinh thần của thánh Francis
de Sales và Hiến Luật khôn ngoan của Dòng Thăm Viếng bao nhiêu có thể, khi chúng
phù hợp với những công việc bác ái được giao phó; tuân theo dự phóng đầu tiên của
thánh Francis de Sales cho Hội Dòng của Ngài là kết hợp đời sống hoạt động với đời
sống nội tâm.”[1]
Ước mơ tu giữa lòng thế giới của
mẹ Cicé cần phải chờ thêm ơn linh hứng của cha Cloriviere vào ngày 19/7/1790, để
được khoác thêm cách thức thực hiện một lối tu giữa lòng thế giới dựa trên nền
tảng linh đạo Inhã. Ngày 2/2/1791, những thành viên đầu tiên đã ký vào bản hiệp
ước (The Act of Association) thành lập Dòng Nữ Tử Trái Tim Mẹ Maria.
Linh đạo DHM đã được Hội Thánh
chuẩn nhận như một sự nối tiếp ngọn lửa dâng hiến trong lòng Hội Thánh. Xin tri
ân bao thế hệ nam nữ tu sĩ và các Đấng Sáng Lập đi trước đã khai mở một con đường
đưa tu sĩ vào đời. Với linh đạo DHM, ơn gọi tu sĩ là sự thể hiện trọn vẹn ơn gọi
kitô hữu.
“Vì ơn gọi riêng, giáo dân có bổn phận tìm kiếm
nước Thiên Chúa bằng cách làm các việc trần thế và xếp đặt chúng theo ý Thiên
Chúa. Họ sống giữa trần gian, nghĩa là giữa tất cả cũng như từng công việc và bổn
phận của trần thế, giữa những cảnh sống thường ngày trong gia đình và ngoài xã
hội; tất cả những điều đó như dệt thành cuộc sống của họ. Ðó là nơi Thiên Chúa
gọi họ, để dưới sự hướng dẫn của tinh thần Phúc Âm, như men từ bên trong, họ
thánh hóa thế giới bằng việc thi hành những nhiệm vụ của mình; và như thế, với
lòng tin cậy mến sáng ngời, và nhất là với bằng chứng đời sống, họ tỏ lộ Chúa
Kitô cho kẻ khác, vì thế, họ có nhiệm vụ đặc biệt soi sáng và xếp đặt những thực
tại trần gian có liên hệ mật thiết với họ, để chúng không ngừng phát triển và
bành trướng theo Thánh Ý Chúa Kitô, hầu ca tụng Ðấng Tạo Hóa và Ðấng Cứu Ðộ.”
(Lumen Gentium, 31)
Trong chiều hướng này, dường như ít
có sự phân biệt bề ngoài giữa ơn gọi tu sĩ và ơn gọi đời thường; bởi tất cả đều
có ơn gọi chung ơn gọi nên giống Đức Kitô – ơn gọi nên thánh.
Lễ thánh Jane Frances
de Chantal, 12/8/2022
[1] Adelaide de Cicé, Dự phóng về Pious Society, tháng 9/1776.